Czy Dwór Polski może być energooszczędny?

dwór polski energooszczędny, pasywny , niskoenergetyczny

 

Nie tylko może, ale w założeniach jest. Jeśli przeanalizujemy założenia usytuowania, kształtu budynku, rozłożenia funkcji wobec ogrzewania słońcem, rozmieszczenie źródeł ciepła i elementów akumulujących ciepło, to  szybko dojdziemy do wniosku, że przodkowie brali pod uwagę nie tylko jego reprezentacyjny wygląd, ale i kwestie zminimalizowania kosztów ogrzewania.
Pod pojęciem Dwór Polski, kryje się nie tylko zjawisko społeczne, historyczne i estetyczne, ale i spora mądrość techniczna. Jeśli przeanalizujemy materiały z których powstawały te budynki to szybko dojdziemy do wniosku że twórcy dworów mieli wrodzoną świadomość ekologiczną.
Usytuowanie wobec stron świata.
Jeśli tylko sytuacja pozwalała, to budynki dworów były orientowane wejściem na południe, a salonem na północ. W XVII wieku pojawiła się idea sytuowania południowej ściany budynku z 30 stopniowym odchyleniem od osi północ- południe, czyli ukierunkowanie na godzinę jedenastą lub  pierwszą. Takie usytuowanie powoduje, że w słoneczne dni wszystkie ściany budynku są suszone i ogrzewane promieniami Słońca.
Kształt budynku
Dwór Polski w kształcie jest trochę większą i wyższą chałupą wiejską i wraz z kształtem przejął od niej wszystkie dobre cechy energooszczędności.
Decyduje o tym między innymi rozwiązania takie jak:

 

  • dom parterowy o zminimalizowanej powierzchni ścian zewnętrznych.
  • główne otwory wejściowe od strony południowej
  • zastosowanie sieni jako śluzy cieplnej
  • umieszczenie źródeł ciepła jak najbliżej centrum rzutu budynku
  • kominy wychodzące w kalenicy- co pozwala na oddanie większości ciepła z kominków i piecy do wnętrza budynku- komin prawie na całej swojej długości jest wewnątrz budynku.
  • nieużytkowy strych stanowiący znakomite docieplenie budynku od góry warstwą stojącego powietrza
  • ciepłe pokrycia dachu- słoma, gont, wiór doskonale izolują strych od zimna i gorąca od zewnątrz.

dwór w Brześcach

 

Przykład realizacji dworu energooszczędnego pod Długosiodłem.

Realizacja z 2005 roku. Zastosowanie XVI wiecznych zasad posadawiania dworu wobec stron świata, z dobrą izolacją cieplną przegród budowlanych zewnętrznych, zastosowanie wentylacji z odzyskiem ciepła, pozwalają w eksploatacji na dużę oszcżędności energii. Koszt ogrzewania w zimie nie przekracza 150 zł na miesiąc (2017).

energoszczędny dwór

 

 

Podstawowym urządzeniem oszczędzającym energie cieplną jest rekuperator podłączony do gruntowego wymiennika ciepła. Skuteczność układu jest zapewniona poprzez  szczelne przegrody budowlane. Okna, drzwi i ściany zewnętrzne o dużym oporze cieplnym , prawidłowo obsadzone, a także detale budowlane, rozwiązane tak aby zapewnić szczelność budynku i zminimalizować punkty przemarzania - są warunkiem niezbędnym do uzyskania prawidłowego działania wentylacji z odzyskiem ciepła.

 

 

 

 

Źródłem ciepła dla całego budynku jest piec na na holzgas.


Dworek z YTONGA, bardzo ciepły i oszczędny w eksploatacji, ogrzewany dwoma kominkami.

 

dwór pasywny

 

 

 

projekt wnętrza dworu

 

kotłownia dworu

dworek o cechach budynku pasywnego


Dwór o cechach budynku pasywnego

W tym projekcie podjąłem próbę przeniesienia idei budynku pasywnego na dwór polski. Budynek został zaprojektowany jako bardzo oszczędny w eksploatacji. Z świadectwa energetycznego wynika że przy zastosowaniu zawartych w projekcie rozwiązań technicznych i detali budowlanych, będzie to dom energooszczędny 3 litrowy. Oznacza to, że aby go ogrzać i otrzymać ciepłą wodę użytkową, trzeba zużyć dla każdego m2 powierzchni użytkowej budynku 3 litry oleju opałowego w ciągu roku! W wypadku tego energooszczędnego dworu, oznacza to zapotrzebowanie 1000 l oleju opałowego na rok!Przy zastosowaniu rozwiązań stosowanych dotychczas( do 2008 roku), budynek o tej samej powierzchni użytkowej potrzebuje w ciągu roku około 5000 l oleju opałowego(około 16 l na m2 powierzchni użytkowej).

dwór niskoenergetyczny
W projekcie powiązałem piękną polską tradycje architektoniczną z najnowszymi technologiami energooszczędnymi i minimalizującymi zły wpływ na otoczenie.
Ze względu na duże przeszklenia w salonie i jadalni , a przede wszystkim piękny widok od strony południowej, zastosowałem w tym wypadku, odwrócony od klasycznej zasady dworu układ głównego wejścia do budynku od północy.  Jest to pozorne pogwałcenie zasady bo odczytuje ją tak - najbardziej wychładzające budynek otwory umieszczeszczamy od południa. Duże przeszklenia od południa dają dodatkowo dogrzewanie budynku przez efekt szklarniowy. Promienie słoneczne wpadając przez otwory okienne-  ogrzewają ciężką ścianę murowaną . Ciepło promieni słonecznych zamienia się w energie cieplną i zostaje w budynku.

dworek energoszczędny