Stajnia razem z halą czy oddzielnie?
Częsty dylemat inwestycyjno projektowy z jakim spotykam się przy projektowaniu ośrodków jeździeckich: hala ujeżdżalni ze stajnią w oddzielnych budynkach tak jak poniżej:
czy stajnia przytulona do hali ujeżdżalni jak poniżej:
Czym kierować się przy podejmowaniu takiej decyzji?
Na pierwszy rzut oka stajnia dostawiona do hali to oszczędność na konstrukcji wspólnej ściany, bliskość komunikacji pomiędzy halą i stajnią.
Przeanalizujmy czy oszczędności nie są pozorne na podstawie przekrojów obu rozwiązań
Wysokość i kubatura:
Powyżej hala do której dostawione są stajnie, poniżej hala i stajnia w oddzielnych budynkach. Hala samodzielna ma wysokość wnętrza 400 cm . Jeśli dostawiamy stajnię do hali - to wymusza to wysokość wnętrza hali 740 cm- to jest 340 cm więcej.Dla hali 30m x 60 m to znaczny wzrost kubatury w stosunku do hali wolnostojącej - o 6120 m3 !
Popatrzmy na doświetlenie światłem dziennym obu rozwiązań. Poniżej pokazano doświetlenie hali i stajni stojącyc oddzielnie.
Światło wpada od góry- poprzez świetlik dachowy i poprzez wysokie okna w podłużnych ścianach zewnętrznych. Wnętrza są dobrze doświetlone.
Przy stajni przytulonej do hali- oświetlenie hali jest tylko porzez wąskie okna tuż pod dachem. W stajni, doświetlenie możliwe jest poprzez cieknące świetliki dachowe i poprzez okna,wjednej tylko ścianie zewnętrznej. We wnętrzach nawet w słoneczny dzień, panuje półmrok. W pochmurne dni w hali i stajni trzeba używać sztucznego oświetlenia.
Analiza wentylacji grawitacyjnej:
W przypadku stajni i hali funkcjonujących w oddzielnych budynkach- można zastosować wentylacje poprzez świetlik kalenicowy. Napływ świeżego popwietrza odbywa się poprzez okna i otwory wentylacyjne w ścianach- wywiew zużytego powietrza - poprzez świetlik kalenicowy typu oborowego. Takie rowiązanie zapewnia prawidłową wentylację w boksach i na hali.
W stajni dostawionej do hali nie można użyć wentylacji w świetliku kalenicowym - i praktycznie wentylacja odbywa się poprzez wywiewki dachowe niewielkich średnic. W dachach z płyt warstwowych- bardzo trudno uszczelnić przejścia kominów wentylacyjnych- więc często jest to miejsce gdzie dachy obficie przeciekają.
Jak widać, także wentylacja grawitacyjna dużo gorzej funkcjionuje w stajni przytulonej o hali.
Stajnia przy hali to pozorna oszczędność w realizacji. Jednocześnie to dużo mniej komfortowe warunki hodowania koni w stajni i duzo gorsze warunki terningu w hali.
Zła wentylacja w stajni, lub jej brak - to potencjalny powód wzrostu wilgotności i tworzenia znakomitych warunków dla rozwoju grzybów i pleśni alergizujących konie. To bezpośrednia przyczyna RAO u koni.
Mała ilość światła dziennego - to obniżenie nastroju psychicznego dla koni i ludzi.
Z moich doświadczeń wynika że jeśli tylko miejsce pozwala to powinno się wybierać stajnię nie przytuloną do hali ujeżdżalni.
Poniżej różne rozwiązania hali i stajni- przykład 1 to ujeżdżalnia która miała powstać w Gospodarstwie Rolnym Szarek
Następnym przykładem projektu hali ujeżdżalnii ze stajnią , gdzie udało się stworzyć dobre warunki do howu koni i świetme warunki treningu w hali jest projekt dla ośrodka jeździeckiego pod Warszawą.
W jednej bryle zaprojektowałem, stajnie dla 10 koni sportowych, wraz z niezbędnym zapleczem.
Dobre warunki chowu koni zostaną zapewnione poprzez dużą ilość światła dziennego poprzez okna w każdym boksie i nad boksami. Wentylacja stajni będzie wspólna z halą poprzez duży świetlik z wentylacją- wywiew i wyjścia na mini padoki przy każdym boksie-nawiew.
Hala o rozmiarze pola treningowego 28,50 m na 55,47 m, z oknami z trzech stron pola i wspomnianym świetlikiem w kalenicy dachu. Okna pozwalają na widoczność otoczenia - stawu i zieleni, co uprzyjemnia trening i daje poczucie bezpieczeństwa koniom.
Prosty kształt bryły i oszczędne rozwiązania konstrukcji są rozwiązaniem jednym z najtańszych na rynku.
architekt Jacek Kluszewski maj 2022